“Precies zoals ze wenste, maar dan 8 weken te vroeg….”
DE GEBOORTE VAN BABY ILAY
Het is 25 november net na middennacht, heel vroeg in de ochtend. Zillah en ik appen. Eerder op de 24e had ze me al gebeld. Ik zat midden in het spreekuur maar ben weggelopen om de telefoon op te nemen. Ik voelde aan alles en wist direct, er klopt iets niet. Daar kreeg ik gelijk in, Zillah was opgenomen in verband met uitdroging. De hele zwangerschap al had ze last van hyperemesis gravidarum, letterlijk vertaald; overmatig braken tijdens zwangerschap. Er komt nu ook bloed mee bij het overgeven dus alles moet even extra goed in de gaten gehouden worden. Na even te hebben gekletst hang ik op en ga ik terug mijn spreekuur in. Aan het einde van de middag had ze me geappt dat ze naar huis mocht. En nu een paar uur later appen we weer.
Zillah is onderweg naar het ziekenhuis, het bloed braken blijft. Zill geeft aan hoe uitzichtloos en eenzaam het voelt. Ik voel me machteloos. Ik zou zo graag meer willen doen dan bereikbaar zijn en luisteren. Helaas kan ik momenteel niets meer dus laat ik haar weten dat ze altijd mag appen, en zelfs bellen. Mijn telefoon staat immers toch aan want ik heb dienst. Ik heb het nog maar weinig gezien maar de zwangerschap maakt haar zo ziek, echt onvoorstelbaar. Voor Zillah tot op een punt dat ze gewoon wil dat de baby eruit komt want het is op, ze kan niet meer. Ook zegt ze dat dit natuurlijk een no-go is, maar toch. We appen nog wat en rond 01:10 app ik dat ik ga slapen, ik kan er namelijk gewoon nog uitgebeld worden.
Terwijl ik lekker lig te slapen ontvang ik rond 02:41 een appje. Na aanleiding van bloedverlies is er getoucheerd en de baarmoedermond van Zillah is te kort. Ze is nu 32 weken + 3 dagen zwanger en wat er getoucheerd is komt niet overeen met dat wat ze zouden verwachten met deze termijn.
Exact twee uur later om 04:41 krijg ik een spraakberichtje. Een inwendige test duidt aan dat er een kans is op vroeggeboorte dus alles om eventuele geboorte tegen te houden is inmiddels in gang gezet. Medicijnen voor long rijping en weeënremmers zijn toegediend.
Om 08:06 reageer ik weer voor het eerst. Een klein half uurtje later krijg ik een appje of we straks even kunnen bellen. Ik ga bijna mijn spreekuur in maar heb straks ergens een gaatje, ook de hele middag heb ik wel vrij. We spreken af in de middag te bellen, dan weet Zillah ook wat meer. Tijdens mijn laatste consult gaat mijn telefoon. Ik kan niet opnemen want ik zit alleen in de spreekkamer. Ik app dat ik met 10 minuutjes terug bel. Als het consult is afgelopen bel ik Zillah. “De weeën zijn begonnen en komen echt frequent door de weeënremmers heen”. Dat is het eerst wat ik aan de andere kant van de lijn hoor. Direct schakel ik. Dit betekent dat ik zo snel mogelijk richting Utrecht ga. Zillah had mij namelijk gevraagd om als doula bij de bevalling aanwezig te zijn. Het was ontzettend oncomfortabel om weeën te hebben tegen de remmers in, dus ondanks dat de baby baat heeft bij elke minuut dat hij nog in de buik zit zijn deze toch uit gezet. Het was niet te doen. Ik hang zo’n 5 minuutjes aan de telefoon en hoor Zillah aan de andere kant van de lijn in deze tijd ergens een wee wegzuchten. Meer dan 1 hoor ik er niet. Hoelang geleden de vorige is weet ik niet, dus echt inschatten hoe snel het gaat lukt niet. Wel weet ik dat ik vlot die kant op moet want ik ben nog 2 uur onderweg. Nadat ik heb opgehangen praat ik kort mijn stagebegeleiders bij. Ze wensen me heel veel kracht en liefde toe en zeggen dat ik maar snel moet gaan want bij premature baby’s kan het soms plots snel vorderen.
Op mijn vouwfietsje cross ik naar mijn gastgezin. Onderweg neem ik (handfree) een spraakberichtje op. Moet ik haast haast haast maken of kan ik nog een kleding tas pakken? Ik zou namelijk een weekend naar vrienden in Eindhoven. Zillah appt me dat ik wel een tas kan pakken en dat het prima is als ik er rond 3’en ben. Onderweg kom ik mijn gastvader tegen, ik zwaai en roep; “Fijn weekend!” Ik zie hem namelijk niet meer voor ik weg ga. Eenmaal thuis zet ik het fietsje in de gang en sprint ik naar boven. Ik raap wat kleren die ik nodig heb bij elkaar. Ook pak ik mijn diffuser, oliën en lampjesslinger. Zill had me gevraagd dit mee te nemen. Zij is daar nu en heeft niks bij zich. Niks voor zichzelf, niet voor de baby. Helemaal niks, ze is daar immers gebleven na een onverwachte opname. Ook haar man heeft niks extra’s mee en die gaat nu echt niet meer weg. Met een volgepropte tas stap ik op de fiets naar de metro. Mijn gastmama staat buiten te kletsen, ik vertel haar dat ik naar een bevalling ga en niet meer thuis kom. Ze wenst me succes, niet wetende dat dit niet zomaar een bevalling is van bij de stagepraktijk.
Als ik eenmaal zit in de trein is dit mijn eerste momentje van rust sinds het telefoontje rond 12:45. Even op adem komen, bedenken wat ik nodig heb om naar mijn beste kunnen naast deze ouders te gaan staan. Ik zoek nog even een foto op van hoe een kleintje van 32 weken eruit ziet. Die zie je namelijk niet elke dag. In het groepsappje met 2 vio-dinnetjes stuur ik dat ik onderweg ben naar een premature bevalling en dat ik het best spannend vind. De liefste woorden en aanmoedigingen komen mijn kant op, hier laad ik van op. Ik kan dit, ik mag als mijn liefdevolle zelf, als doula naast deze ouders gaan staan. Dat is het enige wat ik straks kan doen.
Vertraging heeft nooit perfecte timing maar vandaag komt het wel heel ongelukkig uit. Gelukkig sluit de bus goed aan en parkeer ik een half uurtje later dan gepland alsnog het rood gekleurde fietsje in de fietsenstalling voor het ziekenhuis. Met enige kriebels in mijn buik loop ik door de hoofdingang naar de balie en vraag ik de weg naar de verloskamers. Een vriendelijke dame wijst me naar links en ik vervolg mijn weg. Met de lift ga ik naar de juiste verdieping en meld ik me opnieuw bij een balie, dit keer die van de verloskamers. De dame achter de balie kijkt me een beetje twijfelachtig aan wanneer ik zeg dat ik voor een bevalling kom. Ik geef aan dat ze me verwachten en al snel veranderd het vragende gezicht in een glimlach en hoor ik naar welk kamernummer ik toe mag. In stilte stap ik de kamer binnen en observeer ik snel even wat de sfeer is en hoe ik hier in mee mag gaan. De sfeer is heel rustig en ontspannen maar ook luchtig en met ruimte voor humor. Precies zoals ik na de vele gesprekken met Zillah had verwacht.
Een chille playlist staat aan. Ik hang mijn jas op en zet mijn tas in de vensterbank. Hier haal ik de lampjes uit welke ik tegenover het bevalbed ophang. Ik zet de diffuser aan met vanille, de geur waar Zillah zin in heeft. Uit mijn tas pak ik een kleurboek voor volwassenen en ik settle me aan het kleine tafeltje dat er staat. Zillah en haar man vangen de weeën samen op. Heel rustig en gecontroleerd. Ik kleur af en toe iets maar kijk voornamelijk naar het prachtige proces dat zich voor mijn ogen afspeelt. De verpleegkundige komt binnen om Zillah haar bloedsuikerwaardes te noteren. De combinatie van de HG en zwangerschapsdiabetes is niet gemakkelijk en wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Ik stel me voor aan de verpleegkundige. Zillah benoemd dat ik naast haar doula ook verloskundige in opleiding ben. De verpleegkundige kijkt op en lijkt dit wel praktisch te vinden. Ze vraagt me of ik ieder half uur even Zillah haar glucosewaardes wil noteren. Tuurlijk wil ik dat. Zowel Zillah als haar man moeten hier niet mee bezig zijn, zij hebben wel iets anders aan hun hoofd.
Een klein uurtje nadat ik er ben komt de verloskundige binnen. Er is net een dienstwissel geweest. Ze stelt vrolijk zich voor. Haar grijs blonde krullen zitten losjes naar achteren in een knot. Ze is ontzettend vriendelijk en stelt voor om te toucheren. Ze legt de regie volledig bij Zillah. Zij geeft op haar beurt aan te willen weten waar ze aan toe id want wellicht kan ze dan zo het bad in. Het toucher is onveranderd. 3 centimeter ontsluiting, meestal niet het aantal centimeter ontsluiting waarmee je direct het bad in gaat. Toch kiezen we met het hele geboorteteam ervoor om dit wel in gang te zetten. Zillah heeft enorme bekken instabiliteit en een scheurtje in haar heup en moet echt even ontspannen. De enige voorwaarde om in bad te mogen is dat de verloskundige wel de hartslag van baby in de gaten wil kunnen houden, dit mede wegens de termijn. Daar waar ze normaal zou voorstellen om de vliezen te breken en een schedelelektrode te plaatsen doet ze dit nu niet. Ze wil het risico op een infectie niet vergroten. En ondanks dat een uitwendig CTG in bad vaak niet nauwkeurig is maakt dit niet dat het bad buiten de mogelijkheden valt.
De verloskundige is creatief en ruimdenkend ingesteld en verteld over een lifehack die ze graag wil uitproberen om uitwendige registratie in bad te doen. De CTG doppen doe je in een plastic zakje en daar doe je een flinke hoeveelheid gel bij, je knoopt het zakje goed dicht en maakt deze met de banden vast. GENIAAL vind ik het! En terwijl de verpleegkundige het bad haalt maken de vader van de baby en ik de kamer leeg zodat deze erin past.
Ik haal mijn spullen van het kleine tafeltje af, ik zie dat ik echt maar weinig heb gekleurd in het boek dat ik had meegenomen. Ik ben namelijk vrij vlot gaan ondersteunen bij het opvangen van de weeën. Tijdens de wee ben ik gaan meepuffen en met koude washandjes ging ik steeds rustig langs het gezicht van Zillah.
De kamer is inmiddels bevalbadproof en niet veel later rolt de verpleegkundige een al opgepompt bad naar binnen. Super praktisch! Ze vraagt me of we hulp nodig hebben maar ik geef aan dat we ons er wel mee redden, ik wil zoveel mogelijk de rust op de kamer bewaren en bovendien heb ik inmiddels al behoorlijk vaak een bevalbad opgezet. Langzaam maar zeker zetten we het bad verder op. Af en toe nemen Zillah haar man en ik even een pauze wanneer Zill een wee heeft. Hij pakt haar handen en ik de koude doekjes. Na de wee gaan we weer verder waar we gebleven waren. De hoes zit vlot om het bad heen en de slang hangt over de rand, het bad loopt langzaam vol met heerlijk warm water. Terwijl we wachten tot het bad volloopt zit ik naast het bed en masseer ik buiten de weeën, op Zillah haar verzoek, zachtjes haar buik. Ze kan zich tussen de weeën niet altijd volledig ontspannen. Ik geniet van het moment. De stilte, de zachte muziek op de achtergrond en mijn warme handen die over een prachtige buik met een zeer geliefd kindje gaan. De rust die ik bij Zillah zie terwijl ze haar hoofd af en toe neerlegt met haar ogen dicht. Het is allemaal prachtig. Vanaf dit moment zie ik haar steeds meer in een bevalbubbel kruipen.
Teamwork in een prachtige sfeer
Tegen een uur of 5 moedig ik Zillah haar partner aan om even wat te eten voor zichzelf te halen. Het is bijna etenstijd en voor hem is dit ook hartstikke intensief. Plus, wie weet wat de avond nog gaat brengen. Hij helpt samen met mij Zillah nog even in bad en vertrekt daarna naar beneden. Vlak voor hij de deur uitloopt vraagt hij of ik ook iets wil. Daar zeg ik geen nee tegen. Een broodje is fijn. Ik heb gelukkig altijd wat snacks, als noten of maiswafels in mijn tas maar na een dag stagelopen en nu deze geboorte gaat een broodje er zeker wel in.
Zillah lijkt zichtbaar te genieten van het warme water waar ze in zit. Haar infuus zit alleen wat in de weg. Ik breng een paar kussens en handdoeken zodat ze haar arm wat comfortabeler buiten het water kan houden. Na even te hebben gezeten in het bad wisselt Zillah rustig naar all fours. Ze hangt fijn over de badrand heen en kan de pauzes tussen de weeën benutten om bij te komen. Terwijl Zillah haar echtgenoot steady bij haar hoofdeind zit en haar handen vasthoudt wissel ik rustig en langzaam een beetje af in houdingen. Af en toe wat rugmassage, hier en daar een koude washand en soms wat liefdevol gekriebel in Zillah’s haar. De zon gaat onder en de kamer wordt steeds donkerder. Met de lampjes om het bad is het een onwijs sereen geheel. Precies zoals Zillah wenste, maar dan 8 weken te vroeg.
Omdat dit kindje prematuur geboren gaat worden had de verloskundige uitgesproken dat ze het verstandig vindt om de uitdrijving niet in bad te doen, dit zodat indien er direct hulp nodig is, deze makkelijker geboden kan worden. Zillah en haar man kunnen zich hier helemaal in vinden dus na ruim 2 uur in het bad te hebben gelegen verplaatsen we met elkaar weer naar het bed. Zillah leek in bad al intensere weeën te krijgen en nu op bed lijkt er zelfs wat drukgevoel te ontstaan. Na een toucher wordt snel duidelijk waarom Zillah een drukkend gevoel heeft. Een flinke vochtblaas spant enorm hard aan bij elke wee. En daar waar de verloskundige net de vliezen nog niet wilde breken stelt ze dit nu wel voor. Hierdoor krijgt het hoofdje de kans om goed te zakken. Zillah heeft namelijk inmiddels een zeer soepele 5 centimeter ontsluiting. De verloskundige verwacht met wat voor weeën Zillah nu heeft dat als de vliezen eenmaal gebroken zijn deze baby vlot volgt. Ze durft dan ook eigenlijk niet meer van de kamer af. Want stel dat die vliezen nu spontaan breken…
Het breken van de vliezen en wat er straks gebeurd als de baby geboren is wordt allemaal in alle rust doorgesproken. Er is ruimte en tijd voor overleg. Zillah wil graag dat haar vliezen gebroken worden, het drukgevoel zonder er wat mee te kunnen is irritant. De verloskundige pakt de vliezenbreker en brengt deze naar binnen met haar vrije hand houdt ze een matje omhoog. Ze knijpt wat met haar ogen. We lachen allemaal. De vliezen staan blijkbaar zo op spanning dat ze een kleine explosie verwacht. Ze breekt de vliezen. De baby lijkt hier niet van onder de indruk want zijn hartslagje is nog net zo sterk als vlak daarvoor. De witte mat waarop Zillah ligt is goed gevuld. Met deze termijn is er natuurlijk ook gewoon nog ontzettend veel vruchtwater. Ondanks de flinke plons is de verloskundige nog droog. De verloskundige wil nog iets zeggen over het veranderen van de weeën, maar eigenlijk krijgt ze hier de kans niet voor. Want plots gebeurt die verandering al en horen we een persend geluid. De verloskundige moedigt Zillah aan om haar gevoel en lichaam te volgen. Nou dat doet ze, en hoe! Heel de bevalling heeft Zillah haar linker been niet gebruikt wegens een scheurtje in haar heup en nu horen we haar roepen: “F*ck it, ik heb m’n linkerbeen gewoon nodig!” Met alles wat ze in zich heeft begint ze vol oerkracht haar lichaam te volgen.
En daar waar dit voor mij als een minuut of tien vol gesprekken voelt, wordt na een aantal korte persweeën, waarin Zillah heel hard aan het werk is, 2 minuten later baby Ilay geboren. Heel even houdt ik mijn adem in…
Maar na een 1 of 2 eeuwig durende seconden kan ik doorademen want baby Ilay doet dit ook. Een luide kreet, nog voor hij op de borst van zijn moeder beland, vult de op dan toe stille kamer. Ilay laat flink van zich horen. Wat heerlijk dat luide babygehuil. De ontlading is groot, Zillah en haar man die vol spanning hun kleine kleine kindje ontmoeten lijken diep ontroerd. Hij is er en hij doet doet het! Nadat de allermooiste kleine kanjer een aantal minuten bij zijn moeder op de borst heeft gelegen wordt de navelstreng door papa doorgeknipt en wordt Ilay op een warme kar gelegd zodat de kinderarts, die ergens de afgelopen 5 minuten de afdeling is op komen stormen, hem na kan kijken. Ilay ademt helemaal zelf en de kinderarts geeft hem alleen een beetje CPAP. Dit is continue luchtstroom die ze via een klein kapje toedienen, dit zorgt voor een positieve druk zodat de longblaasje niet te ver dichtvallen bij uitademing. Hij doet het eigenlijk hartstikke goed! De verloskundige zegt tegen de kinderarts dat zijn APGAR score na 1 minuut een 9 was en ik hoor de kinderarts zeggen dat deze nu na 5 minuten een 10 is.
Ondertussen dat Ilay bij de kinderarts ligt maak ik veel foto’s. Dit en in niet-medische taal aan de ouders uitleg geven over wat er gebeurd is het enige maar ook het belangrijkste wat ik nu kan doen en wat ik ook van een van mijn docenten op de opleiding heb geleerd. Terwijl ik bij het pasgeboren ventje blijf staan wordt na 8 minuten de placenta geboren. Na enige fundus expressie verliest Zillah best wat stolsels. Gelukkig blijft het bloedverlies stabiel rond de 600ml. Niet heel weinig maar wel mooi binnen de grenzen.
Als na een aantal minuutjes Ilay wordt overgeplaatst naar de couveuse waarin hij naar boven wordt gebracht, sta ik bij Zillah haar hoofdeind. Ilay zijn papa staat naast de couveuse. Ik vertel Zillah wat ze gaan doen en blijf dicht bij haar. Ik geef haar complimenten over hoe goed ze het heeft gedaan en hoe mooi haar zoontje is. En ik meen het oprecht, uit de grond van mijn hart want oh wat is deze vrouw een kanjer! Ik zet een foto van Ilay, zonder toeters en bellen ervoor op haar telefoon. Het laatste wat ik nu wil is dat zij zich alleen of gespannen voelt. En dan is de kamer plots rustig en leeg. Alleen de verloskundige Zillah en ik zijn er nog. Adem in en adem uit.
In overleg met Zillah kijkt de verloskundige direct even of er gehecht moet worden, indien dit wel moet gebeuren dan maar zo snel mogelijk want dan kan zij weer vlug naar Ilay. Na een korte inspectie blijkt dat hechten helemaal niet nodig is. Hoe fijn! De verpleegkundige komt eraan met wat eten en wat drinken. Omdat tegen het einde van de bevalling Zillah haar bloedsuiker heel laag was moet ze nu eerst weer wat eten voor ze naar boven mag. Dus tegen alle eetlust in werkt Zill een aantal happen ontbijtkoek en een paar slokken appelsap naar binnen. Met een halve ontbijtkoek nog in haar hand rijden de verpleegkundige en ik Zillah naar boven. Naar de NICU. In de lift maak ik nog een foto van mij en Zillah. Niet veel later rijden we een zaal vol couveuse binnen. Meer kleine kindjes en hun ouders zijn hier maar in het midden zie ik 2 mensen in gele OK-achtige schorten gebogen over het jongste ventje op de zaal. Zijn vader staat heel dichtbij maar toch op afstand te kijken. We zetten het bed zo neer zodat Zillah ook iets kan zien. Terwijl de neonatoloog bezig is draait ze zich om en roept ze dat er hier niet gegeten mag worden. Ze had in een oogwenk de ontbijtkoek die Zillah in haar hand heeft gespot. Als er gezegd wordt dat het in verband met haar zwangerschapsdiabetes is lijkt de neonatoloog iets te ontdooien. Wel zegt ze streng dat bezoekers niet mogen. Ik kijk Zillah even kort in haar ogen aan, leg mijn hand op haar arm en zeg dat ik haar straks weer zie. En dat ik bereikbaar ben. Na een liefdevolle blik draai ik me om en loop ik met de verpleegkundige terug naar de verloskamers. Hier is het bad al aan het leeg pompen.
En nu ben ik helemaal alleen. Ik zit op de grote blauwe zetel die je ook tot slaapbank kan uitklappen. Zucht… Wauw… Dit was prachtig. Heel spannend maar prachtig. Ik ben onwijs onder de indruk van hoe fysiologisch deze geboorte met deze termijn kon verlopen en stuur dit naar mijn stagebegeleiders die meelevend om een update hadden gevraagd. Nadat ik hen, mijn vio-dinnetjes en mijn vriend heb geappt begin ik aan mijn broodje gezond waar ik nog geen tijd voor had gehad. Wat smaakt dat fijn zeg! Na even te hebben gezeten ruim ik het bevalbad verder op, de verpleegkundigen hebben het druk zat, ik heb vrije handen en veel te veel adrenaline.
Rond 20:15 krijg ik een appje van Zillah dat alle testen die ze bij Ilay hebben gedaan, goed zijn. Ook vraagt ze of ik wil vragen naar de schaar waarmee de navelstreng is doorgeknipt. Uiteraard wil ik dat, dus ik verzamel goeie moed en ga naar de verpleegsterspost en stoor de verpleegkundige tijdens haar avond eten. Ze verwacht dat de schaar al bij de rest van de disposibles ligt. Een collega loopt even met me mee om dit te checken. En ja hoor ik zie een stapel met zo’n 45 bebloede instrumenten. De schaar van Ilay vind ik hier niet meer terug.
Niet veel later komen Zillah en haar man terug op de kamer. De kleine sterke Ilay ligt boven geïnstalleerd. Tijd voor hen om even bij te komen, te landen voor zover dat kan en een beschuitje te eten. De eerste mensen worden gebeld om te vertellen dat Ilay veel te vroeg maar super sterk zijn entree heeft gemaakt. Het is ontzettend ontroerend. Alle spanning komt er even uit. Nadat we alle drie de beschuit met blauwe muisjes op hebben neem ik afscheid.
Ik geef de kersverse ouders een knuffel en vertel ze nogmaals hoe goed ze het samen hebben gedaan. Vol oxytocine, adrenaline en een beetje moe verlaat ik de kamer rond een of uur kwart voor negen. Ik mis net de bus en besluit te fietsen naar het station want dat is net zo snel. Met de frisse wind door mijn haren, een glimlach op mijn gezicht en mijn hart vol liefde geniet ik na van de geboorte van de kleine knappe sterke Ilay.
Aan baby Ilay,
Lieve Ilay, wat ben je knap en sterk, net als je mama. Wat ben ik dankbaar dat ik erbij mocht zijn toen jouw ouders je voor het eerst mochten ontmoeten. Kleine strijder wat heb je al veel meegemaakt maar wat doe je het goed. Ik kan niet wachten om je over een dikke week weer te mogen zien, en te mogen bewonderen hoe je gegroeid bent lieve kleine vent. Tot snel en een dikke knuffel, ook voor je mama.
LiefsLisanne